Thứ Năm, 14 tháng 7, 2011

Bài 14; bài 15 (Đạo xử thế).

Bài 14:
Tín ngôn bất mỹ, mỹ ngôn bất tín

Lời nói thành thực không nhất thiết phải hoa mỹ dễ nghe; lời nói hoa mỹ dễ lọt tai thường không đáng tin.
Người thích nói tốt trước mặt người khác, cũng thích nói xấu sau lưng người khác. Khiêm tốn là đức tính tốt, nhưng người quá khiêm tốn có khả năng trong lòng có mưu mô; trầm lặng là phẩm hạnh tốt, nhưng người có ý im hơi lặng tiếng tất trong bụng ngầm có quỷ kế. Không nên cho rằng, con người bên ngoài đứng đắn, thì bên trong ngay thẳng, phải học cách đề phòng những người mang bộ mặt chính nhân quân tử mà thực ra trong lòng không tốt.
Có người tuy nét mặt vui vẻ tươi cười, nhưng trong lòng chưa chắc thân thiện; có người tuy khóc lóc bi thảm, nhưng trong lòng không hẳn quá đau buồn. Thế giới nội tâm của con người thường không đi đôi với hành vi biểu lộ ra bên ngoài, khó có thể nhận ra. Người phê bình ta thoả đáng, là thầy của ta; người khẳng định ta thỏa đáng, là bạn của ta; người tâng bốc nịnh hót ta không thoả đáng, chính là người hại ta. Nói xấu về người khác, không thể xem là đứng đắn, giúp người khác làm việc xấu, không thể gọi là chính khí.
Hoạ hổ hoạ bì nan hoạ cốt, tri nhân tri diện bất tri tâm. Chân và giả sẽ hiển lộ ra trong quá trình phát triển của sự việc, sự biến đổi của lòng người rất khó dự đoán trước khi sự việc xẩy ra.
Tâm hại người thì không nên có, nhưng tâm phòng người hại mình thì không thể không có.
Người hậu tặng tiền tài, ăn nói ngọt ngào, cổ nhân rất hay đề phòng loại người này, vì họ thường có mưu đồ khác, dùng tiền tài mua chuộc để đẩy người ta đến chỗ vì tình riêng mà làm sai phép công. Hạng người này ngày xưa đã có, về sau lại có càng nhiều, ngày nay chúng ta không thể không đề phòng.

Vương Dĩnh Khuê (Đời Thanh)

Bài 15:
Vụng việc nhỏ, giỏi việc lớn

Lã Đoan xử lý việc lớn thông minh, còn Nghiêm Cống thì giỏi việc vụn vặt. Người việc nhỏ vụng về thường việc lớn thông minh, còn người việc nhỏ thông minh thường việc lớn bất thành.
Ngựa hay sẽ không vì luyến tiếc miếng ăn trong máng ngựa mà quên rong ruổi vạn dặm; người có chí hướng lớn sẽ không vì vụ lợi trước mắt mà bỏ đi lợi ích lâu dài.
Người nuôi chí lớn không ham cầu lợi trước mắt; người mang sứ mệnh lớn không tuỳ tiện buông lời.
Người biết quan sát toàn cuộc sẽ được lòng người; người tính toán chi li nhỏ nhặt sẽ mất lòng người. Tham tiểu lợi sẽ không làm nên đại sự.
Ham lợi ích nhỏ trước mắt, sẽ mất đi lợi ích lớn lâu dài; đắm chìm trong lợi ích vật chất sẽ tổn hại đến danh dự. Gần và xa, danh và lợi không hoàn toàn đối lập, quan trọng là ở chỗ phải nắm được chữ "độ", khi đó mới lo được chu toàn cả hai.
Thử nhìn xem người giỏi tính toán ở đời, đâu tính được một thứ gì của người khác, cuối cùng cũng chỉ tính được những thứ ở trong nhà mình mà thôi.

Trịnh Nhiếp (Đời Thanh)

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét